ปราสาทวัดพูได้ขึ้นทะเบียนเป็นมรดกโลกแห่งที่สองของประเทศลาว เทพเจ้าศรีภัทรเรศวรประดิษฐานที่ปราสาทวัดพูแห่งนี้ เป็นศาสนสถานของศาสนาฮินดูลัทธิไศวนิกายนับถือพระศิวะเป็นเทพเจ้าสูงสุด มีศิวลึงค์เป็นตัวแทนแห่งองค์พระศิวะ ปราสาทวัดพูตั้งอยู่บนภูเก้าหรือภูจอมเกล้าอยู่ทางทิศตะวันตกของเมืองจำปาสัก เป็นภูเขาศักดิ์สิทธิ์ตามศาสนาฮินดูชาวเจนละเรียกภูเขาลูกนี้ว่าลึงคหิรวะตะหรือลึงคบรรพต เพราะมีลักษณะเด่นบนยอดเขาเหมือนศิวลึงค์ธรรมชาติขนาดใหญ่โดดเด่นอยู่บนยอด สยัมภูศิวลึงค์ เป็นปราสาทขอมโบราณแห่งแรกในประเทศลาว
นักปราชญ์ฝรั่งเศสชี้ว่าจุดเริ่มต้นของของอาณาจักรเจนละคือการก่อตั้งศูนย์กลางแห่งแรกขึ้นที่เมืองเศรษฐะปุระ เมืองเศรษฐะปุระเป็นศูนย์กลางของอาณาจักรเจนละ หลังจากไล่จามปาออกไปมีปราสาทวัดพูเป็นศาสนสถานสำคัญ หลักเทวนิกาสลักภาษาสันสกฤตอยู่ใกล้กับปราสาทวัดพูมีอายุหลังพุทธศักราช 800 อาณาจักรเจนละอาจเกิดจากการรวมตัวกันของแคว้นเศรษฐะปุระกับแว่นแคว้นจิตรเสน เจนละจึงเป็นต้นกำเนิดและเป็นต้นประวัติศาสตร์ของชาวกัมพูชาทั้งมวล ปราสาทวัดพูกำเนิดขึ้นก่อนปราสาทของอาณาจักรขอมแห่งเมืองพระนคร
ปราสาทวัดพูได้รับการอนุรักษ์ต่อเติมจากกษัตริย์ยุคเมืองนครโดยพระเจ้าชัยวรมันที่ 6 และพระเจ้าสุริยวรมันที่ 2 กษัตริย์ผู้รวบรวมอาณาจักรขอมโบราณเป็นปึกแผ่น พระองค์สร้างมหาปราสาทนครวัด ศาสนสถานที่ยิ่งใหญ่ที่สุดเท่าที่โลกรู้จัก ปราสาทวัดพูมีการแกะสลักภาพตรีมูรติที่สวยงามและสมบูรณ์ที่สุด
ภาพแกะสลักเทพทั้งสามองค์อยู่รวมกันหรือตรีมูรติ
ช้างเอรวัณอยู่ด้านทิศเหนือบนสุดของกลุ่มปราสาทวัดพู
ใกล้กันมีฐานโยนีสัญลักษณ์อวัยวะเพศของเพศหญิง 3 ช่องในฐานโยนีเดียวกัน และปรากฏการแกะสลักภาพในพุทธศาสนา
|